ਕਾਂਸ਼ੀ : ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਏ ਵਕੀਲਾਂ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦਾਅਵੇ ਕੀਤੇ। ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਹਿੰਦੂ ਧਿਰ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਸਬੂਤ ਮਿਲੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਮੰਦਰ ਸੀ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਹੁਣ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਇਸ ਭੇਤ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣਗੀਆਂ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ‘ਚ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਬੂਤ ਮਿਲਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਚਿੱਟੀ ਹੋਈ ਕੰਧ ਦੀ ਨੇੜਿਓਂ ਜਾਂਚ

ਇਕ ਕੰਧ ਨੂੰ ਚਿੱਟਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਮੁਦਈ ਧਿਰ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਬਾਰੀਕੀ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ। ਬੇਸਮੈਂਟ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਮਲਬਾ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਪੂਰਾ ਸਰਵੇ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਿਆ। ਜਦੋਂ ਮੁਦਈ ਪੱਖ ਨੇ ਮਲਬਾ ਹਟਾ ਕੇ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਤਾਂ ਬਚਾਅ ਪੱਖ ਨੇ ਵੀ ਇਤਰਾਜ਼ ਕੀਤਾ। ਵੀਡੀਓਗ੍ਰਾਫੀ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੈਮਰਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ।

ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਅਹਾਤੇ ਵਿੱਚ ਸਵਾਸਤਿਕ, ਗਜਾ ਅਤੇ ਕਮਲ ਦੇ ਫੁੱਲ ਵਰਗੇ ਕਈ ਧਾਰਮਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹ ਮਿਲਣ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ । ਸ਼੍ਰੀ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿਦਵਤ ਰੀਤੀ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਚਾਰੀਆ ਅਸ਼ੋਕ ਦਿਵੇਦੀ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਗੌਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਕਾਸ਼ੀ ਵਿਸ਼ਵਨਾਥ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਮੰਦਰਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਕੁਬੇਰ ਨਾਥ ਸੁਕੁਲ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਵਾਰਾਣਸੀ ਵੈਭਵ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇ ਕੇ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਫਰਸ਼ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਸਬੂਤ ਦੱਬੇ ਹੋਏ ਪਾਏ ਗਏ

ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿੱਚ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਗੁੰਬਦ, ਕੰਧ ਅਤੇ ਫਰਸ਼ ਦੇ ਸਰਵੇਖਣ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਸਬੂਤ ਦੱਬੇ ਹੋਏ ਪਾਏ ਗਏ। ਕੰਧਾਂ ‘ਤੇ ਪੇਂਟ ਕਰਨ ਅਤੇ ਫਰਸ਼ ਹੇਠਾਂ ਦੱਬੇ ਧਾਰਮਿਕ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਹੋਈ। ਸਿਵਲ ਜੱਜ ਸੀਨੀਅਰ ਡਵੀਜ਼ਨ ਵੱਲੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਐਡਵੋਕੇਟ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਦੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਵੀਡੀਓਗ੍ਰਾਫੀ ਅਤੇ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਲਈ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਟੀਮ ਦੇ ਕੁਝ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਰਵੇਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਵੱਲ ਵੀ ਧਿਆਨ ਦਿਵਾਇਆ।

ਤੀਜੇ ਦਿਨ ਦੇ ਸਰਵੇ ‘ਚ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਮਿਲਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ

ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਤੀਜੇ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਇਹ ਕੰਮ ਕਰੀਬ 2 ਘੰਟੇ ਚੱਲਿਆ। ਸਰਵੇ ਟੀਮ ਨੇ ਨੰਦੀ ਨੇੜੇ ਖੂਹ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਬਾਕੀ ਖੇਤਰਾਂ ਤੱਕ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ-ਵੀਡੀਓਗ੍ਰਾਫੀ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਸਟੈਂਡ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਕੋਈ ਵੀ ਪੱਖ ਇਸ ਸਰਵੇਖਣ ‘ਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਨਹੀਂ ਬੋਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।